Nieuwe Belastingdienst-protocollen voor controle zzp'ers

De Belastingdienst heeft nieuwe regels en protocollen opgesteld voor het controleren van arbeidsrelaties. Hierin is speciale aandacht voor situaties waarin organisaties werken met zzp’ers. Deze aangescherpte aanpak biedt werkgevers duidelijkheid over wat ze kunnen verwachten tijdens controles op schijnzelfstandigheid.

De nieuwe regels en protocollen voorzien de Belastingdienst handvatten voor het uitvoeren van bedrijfsbezoeken en boekenonderzoeken om arbeidsrelaties correct te beoordelen. Het doel daarvan: voorkomen dat opdrachtnemers onterecht als zelfstandigen worden aangemerkt, terwijl er feitelijk sprake is van een dienstbetrekking.

Bedrijfsbezoeken: de eerste stap in het toezicht

Vanaf januari 2025 is de Belastingdienst weer gestart met bedrijfsbezoeken om arbeidsrelaties te controleren. Dit gebeurt in de reguliere controle, tenzij er sprake is van concrete risicosignalen, zoals signalen van schijnzelfstandigheid. In dat geval kan direct een boekenonderzoek worden ingesteld, eventueel samen met andere overheidsinstanties.

Tijdens het bedrijfsbezoek bespreekt de Belastingdienst de inhuur van zelfstandigen. Hierbij worden de risico’s van schijnzelfstandigheid behandeld en gecontroleerd of de arbeidsrelaties correct zijn gekwalificeerd.

Boekenonderzoek bij verhoogde risico’s

Als er vermoedens zijn van schijnzelfstandigheid, kan de Belastingdienst overgaan tot een boekenonderzoek. Daarbij worden de recentste loonheffingsaangiften gecontroleerd. Hierbij wordt gekeken of arbeidsrelaties correct zijn gekwalificeerd. Bij onjuiste kwalificatie kan dit leiden tot een correctieverplichting en/of naheffingsaanslag. In 2025 legt de Belastingdienst geen verzuim- of vergrijpboetes op, maar de verwachting is dat dit in de jaren daarna wél gaat gebeuren.

Regulier toezicht blijft van kracht

Naast de bedrijfsbezoeken en boekenonderzoeken gericht op de juiste kwalificatie van arbeidsrelaties, blijft ook regulier toezicht op de aangiftes loonheffingen van kracht. Tijdens deze controles kunnen verschillende loonheffingsonderwerpen, zoals de werkkostenregeling, sectorindeling en gebruikelijkloonregeling, worden gecontroleerd. Ook de beoordeling van de kwalificatie van arbeidsrelaties kan onderdeel zijn van dit reguliere toezicht.