Het nieuwe pensioenstelsel: veranderingen en impact

Ons pensioenstelsel werkte jarenlang goed, maar nu is het tijd voor nieuwe pensioenregels, zo vindt de overheid. Daarom komt er vanaf 1 juli 2023 een overgang naar een nieuw pensioenstelsel. Wat verandert er precies, wat voor impact heeft dit op jou als werkgever en hoe ziet de besluitvorming eruit? We leggen het je uit in dit artikel.

Update: 31 mei 2023

Waarom een nieuw pensioenstelsel?

De belangrijkste reden voor de nieuwe pensioenregels is dat iedereen in Nederland een goed pensioen krijgt, ook de generaties hierna. Met de regels van nu lukt dat niet goed. Het nieuwe stelsel heeft een aantal voordelen voor jou als werkgever. Zo wordt het persoonlijker: je werknemers krijgen meer inzicht in hoeveel jij betaalt en wat zij zelf inleggen voor hun pensioen. En er komen stabielere pensioenpremies, zodat de kosten beter voorspelbaar zijn. Dat maakt het toekomstbestendig.

Dit verandert er

Uit het wetsvoorstel van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) blijkt dat het nieuwe stelsel de sterke punten van het oude behoudt en de kwetsbaarheden aanpakt. Op die manier sluit het beter aan bij ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de maatschappij. Wat verandert er precies in het nieuwe pensioenstelsel? Dit zijn de belangrijkste aanpassingen:

• Heldere afspraken over inleg
  De meeste werknemers hebben een pensioenregeling met afspraken over de hoogte van de uiteindelijke pensioenuitkering. Maar met de regels van dit moment kunnen uitvoerders die verwachtingen niet altijd waarmaken. Daarom komen er in het nieuwe pensioenstelsel heldere afspraken over hoeveel geld jij als werkgever en je werknemers inleggen voor het pensioen: de premieregeling. Er is dan vooraf geen belofte meer over de hoogte van het pensioen, maar het is voor je medewerkers veel transparanter hoeveel geld zij en jij inleggen en hoe dat bedrag groeit.
  
  
• Meebewegen met de economie
  Voortaan bewegen pensioenen sneller mee met de economie. Dus als het goed gaat, gaan de pensioenen sneller omhoog. En als het slechter gaat, dalen ze eerder dan nu het geval is. De overheid verwacht dat de pensioenen hierdoor vaker en eerder stijgen. De bewegingen worden kleiner als medewerkers dichter tegen hun pensioen aanzitten en met pensioen zijn. Zo hebben zij meer zekerheid over de hoogte ervan. Door deze verandering hoeven pensioenfondsen minder hoge reserves aan te houden.
  
  
• Dezelfde duidelijke regels voor het nabestaandenpensioen
  Hebben je werknemers recht op een nabestaandenpensioen? Dan is straks duidelijker waar ze op kunnen rekenen, omdat de regels voor alle pensioenuitvoerders hetzelfde worden. Als een medewerker overlijdt terwijl hij of zij bij jou in dienst is, dan is het nabestaandenpensioen een percentage van het laatste loon. De precieze dekking spreek je af met de vakbond of de OR in de pensioenregeling. Het maakt hierbij niet uit hoeveel jaar de werknemer heeft gewerkt.

Dit blijft hetzelfde

Maar niet alles verandert in het nieuwe pensioenstelsel. Wat behouden blijft, zijn bijvoorbeeld de collectieve uitvoering en het samen delen van risico’s. Ook de volgende regels blijven hetzelfde:

• Iedereen krijgt vanaf de pensioenleeftijd AOW van de overheid.
• Je medewerkers bouwen nog steeds pensioen op via jou als werkgever.
• Iedereen ontvangt pensioen zolang hij of zij leeft.
• Je werknemers blijven meestal pensioen opbouwen als ze arbeidsongeschikt raken.
• Bij overlijden krijgt de partner vaak een nabestaandenpensioen, ook als een medewerker overlijdt voordat hij of zij met pensioen is.
• Vakbonden en ondernemingsraden blijven afspraken maken over pensioenregelingen.

Houd hier rekening mee als werkgever

De nieuwe pensioenregels hebben nog niet direct gevolgen voor jou als werkgever. Het plan is namelijk dat 1 juli 2023 tot 1 januari 2027 overgangsjaren worden. Je hebt dus 3,5 jaar de tijd om alle veranderingen volledig door te voeren. Je moet sowieso je pensioenregeling aanpassen. Op welke manier hangt af van je situatie. In het ene geval moet je zelf stappen zetten en in het andere geval regelt je sector dit via het bedrijfstakpensioenfonds waar je bent aangesloten. Of je krijgt vanzelf bericht van de verzekeraar of premiepensioeninstelling (PPI) die op dit moment je pensioenen regelt.

Besluitvorming over de nieuwe pensioenregels

Eind december 2022 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel van de Wet toekomst pensioenen (Wtp) behandeld en goedgekeurd. Op 30 mei 2023 heeft ook de Eerste Kamer voor gestemd. De planning is dat de wetgeving op 1 juli 2023 ingaat en het stelsel overal volledig is doorgevoerd op 1 januari 2027.